O zduństwie oraz walorach pieców i kominków kaflowych w wywiadzie mówi prowadzący Usługi Zduńskie Stanisław Motyka z Milówki.

Piotr Motyka: Jakie są podstawy w zawodzie zduna?

Stanisław Motyka: Na początku należy podkreślić, że zduństwo to wymagający zawód, który wymaga zaangażowania, jednak przynosi radość zarówno mi jako zdunowi, jak i osobom, dla których buduje piece czy kominki. Zdun przede wszystkim ponosi odpowiedzialność za dom, w którym stawia piec. W dawnych latach było wiele domów drewnianych, należało postawić piec w taki sposób, by nie spalił się dom. Trzeba zwracać uwagę na wszystkie aspekty bezpieczeństwa. Piec musi być postawiony w taki sposób, by nie spowodował zagrożenia dla ludzi mieszkających w budynku, przykładowo zatrucia czadem. Następną sprawą jest natomiast rozplanowanie pieca, żeby miał symetrię lub asymetrię, w  taki sposób, by piec podobał się zdunowi, a przede wszystkim temu, który ten piec sobie stawia w domu. Wymagającym materiałem jest również ceramika, czasami wypalane kafle, chociaż mają ten sam kolor, mają odcienie jaśniejsze lub ciemniejsze, trzeba więc te kafle podkolorować. Oczywiście ceramika wypalana w tradycyjnych piecach nie jest zawsze idealnie prosta i należy wtedy dobierać kafle. Sztuką jest więc, gdy kafel jest krzywy, zrobić z tego okazały i prosty piec. Trzeba także w jakiś sposób nadążać za modą, wiadomo, że na przestrzeni lat ten piec się zmieniał.

P.M.: Wiadomo mody się zmieniają, a dzisiaj kto decyduje się zbudować piec z kafli?

S.M.: Są ludzie, którzy mieli taki piec w dzieciństwie i nie wyobrażają sobie kuchni, w której nie byłoby pieca węglowego. Jest także grupa ludzi, którzy mają pieniądze i chcą mieć w domu wszystkie elementy grzewcze, dlatego budują piec kuchenny, kominek, do tego solary i są z tego zadowoleni, bo potem summa summarum zwraca się im to.

P.M.: Rzeczywiście są ludzie, którzy nie wyobrażają sobie domu bez pieca kaflowego czy kominka, czy bez tych elementów czuliby, jakby brakowało im najważniejszych rzeczy w domu?

S.M.: Ci, którzy mieli piec w domu, albo ludzie, którzy spotykali się z takimi piecami, a są to ludzie, którzy na przykład mieszkają na Śląsku, czy w innych ośrodkach miejskich, teraz gdy budują sobie domy, dacze, to chcą mieć prawdziwy kaflowy piec czy kominek. Natomiast jest także teraz taka tendencja, że przy braku czasu, wielu szczególnie młodych ludzi, nie ma takich tęsknot za piecem, liczy się, by posiłek był zrobiony raz, dwa. Ostatnimi czasy była moda na mikrofale, które teraz chyba wychodzą z użytku, bo ludzie jednak odgrzewają posiłki w piekarniku, albo na piecu gazowym czy elektrycznym.

P.M.: Jakie w takim razie są różnice między posiłkami przygotowanymi na piecu kaflowym a na piecach elektrycznych czy gazowych?

S.M.: Właśnie to jest szczególna różnica, wszyscy mówią, że posiłki przygotowane na piecu kaflowym są smaczniejsze. Ciasto czy mięso upieczone w piekarniku albo w piecu chlebowym ma unikalny smak. Różnicą jest także to, że wstawia się taką zupę czy posiłek do piekarnika i jest ciepły przez kilka godzin, natomiast zdarza się, że z takiego pieca elektrycznego czy gazowego, jeszcze się tego dania nie doniesie na stół, a już ta zupa czy danie jest zimne.

P.M.: A czy można powiedzieć, że w pewnych kręgach posiadanie pieca kaflowego czy kominka jest pewnego rodzaju luksusem?

S.M.: Na to wygląda, są ludzie, którzy potrafią nabyć same kafle za wartość całego pieca czy kominka, który wykonuję.

P.M.: Podsumowując, gdyby Pan miał zachęcić kogoś do wybudowania pieca z kafli, to co by Pan powiedział?

S.M.: Na pewno piec z kafli czy kominek ogrzewa, daje szczególną atmosferę, jest miejscem, przy którym spędza się czas. Myślę, że w piec kaflowy warto zainwestować, można mieć taki piec kilkadziesiąt lat, jeśli co jakiś czas się go poprawi czy podremontuje. Piece czy kominki z kafli mają mają również unikatowy wymiar artystyczny, ponieważ są w stanie wyjątkowo upiększyć dom.

P.M.: Na pewno więc warto mieć taki piec czy kominek  który służy lata, a jednocześnie nadaje wdzięk domowi.

S.M.: Oczywiście, warto wybudować sobie w domu piec czy kominek kaflowe, zachęcam do kontaktu z moimi Usługami Zduńskimi.

P.M./S.M.: Serdecznie dziękuję za wywiad, Szcześć Boże!

KONTAKT Z USŁUGAMI ZDUŃSKIMI STANISŁAWA MOTYKI - TELEFON (0048) 511 685 075  

Zdjęcia z archiwum umieszczone dzięki uprzejmości Usług Zduńskich Stanisława Motyki.

Autor wywiadu: Piotr Motyka (Beskidzkie Towarzystwo Oświatowe, Związek Podhalan, Rada Sołecka), Milówka, RP 2016.